Ο πρόγονος της ΕΟΚ
Γνωρίζετε ότι η πρώτη νομισματική ένωση της Ευρώπης έγινε στην Ελλάδα και μάλιστα πριν από 2.500 χρόνια ;

Η πρώτη οικονομική ένωση της ευρώπης, που αποτυπώθηκε στα νομίσματα -όπως σήμερα με την ΕΟΚ και το ΕΥΡΩ-, έγινε περί τα τέλη του 5ου αρχές του 4ου αιώνα ανάμεσα στις πόλεις Ρόδο, Σάμο, Κνίδο, Ιασό, Έφεσο, Βυζάντιο, Κύζικο, Λάμψακο.

Αυτές οι 8 πόλεις ιδρύουν μια αμυντική, επιθετική και νομισματική συμμαχία για να αντισταθούν στην Περσική, Αθηναϊκή, και σπαρτιατική επιθετικότητα που δραστηριοποιούταν στη Μικρά Ασία.

Η συμμαχία αυτή ήταν κάτι όπως η σημερινή ΕΟΚ και μπορεί κάποιος να ισχυρισθεί ότι ήταν ο αρχαίος πρόγονος της ΕΟΚ και της ΟΝΕ αλλά με ηλικία 2.500 χρόνων.

Τα ασημένια νομίσματα (τρίδραχμα) που κόβονται από τις συμμαχικές δυνάμεις έχουν το ίδιο βάρος και μέταλλο. Στις παραστάσεις έχουμε από την μια μεριά την διεθνή όψη όπου απεικονίζεται ο Ηρακλής να πνίγει δυο φίδια, δείχνοντας μας σήμερα την εξάπλωση του μύθου του Ηρακλή σ’ όλο τον αρχαίο Ελληνικό κόσμο ως διεθνές σύμβολο δύναμης και την αίσθηση ασφάλειας που εκφράζει ο θρυλικός μας ήρωας απέναντι σε δόλιους εχθρούς. Στην κυρίως όψη εκτός από τον Ηρακλή βλέπουμε χαραγμένα και τα γράμματα ΣΥΝ τα οποία εκφράζουν και λεκτικά την συμμαχία.
(κατά σύμπτωση έχουμε και εδώ άλλη μια ομοιότητα τα τρία γράμματα που εκφράζουν τις σημερινές συμμαχίες ΕΟΚ και ΟΝΕ).
Στην άλλη όψη έχει το κάθε κράτος το δικό του θέμα π.χ. το Ρόδο για την Ρόδο, την μέλισσα για την Έφεσο, το λιοντάρι για την Σάμο, την κεφαλή Αφροδίτης για την Κνίδο, την κεφαλή Απόλλωνος για την Ιασό, την αγελάδα για το Βυζάντιο, την κεφαλή λέοντος για την Κύζικο, και τον Πήγασο για τη Λάμψακο. κ.τ.λ.

Τα νομίσματα που μέχρι στιγμής μπορέσαμε να βρούμε ανήκουν στην νομισματική συλλογή της Alpha bank. Έχουν όλα στην μια τους όψη θέμα δανεισμένο από την Αρχαία Ελληνική Μυθολογία, τον Ηρακλή σε μικρή ακόμα ηλικία να πνίγει φίδια με τα δυο του χέρια.
Σάμος	Έφεσος	Ρόδος

Δεν πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε ότι οι αρχαίοι ιστορικοί δεν καταγράφουν το τόσο -σήμερα- σημαντικό γεγονός και έτσι δεν σώζεται κάποια αναφορά σ’ αυτό. Ό,τι μπορούμε να μάθουμε είναι από τα ίδια τα νομίσματα και αυτό είναι ένα τρανταχτό παράδειγμα ότι τα νομίσματα συμπληρώνουν την ιστορία και ότι οι σοβαροί νομισματολόγοι είναι ουσιαστικά και σημαντικοί ιστορικοί.

Στα σύγχρονα βιβλία επίσης δεν βρίσκουμε κάποια αναφορά στο τόσο σοβαρό αλλά και επίκαιρο θέμα. Με εξαίρεση βέβαια το βιβλίο Νομισματικά Χρονικά της Ελληνικής Νομισματικής Εταιρείας όπου στο εξαντλημένο τεύχος 17 έχει ένα σημαντικό άρθρο αφιερωμένο στο θέμα αυτό. Όπως μας ενημέρωσε ο πρόεδρος της Ε.Ν.Ε. κ. Αναστάσιος Τζαμαλής, η Ε.Ν.Ε. δίνει το συγκεκριμένο τεύχος σε φωτοτυπία αλλά και θα αναδημοσιευτεί το συγκεκριμένο άρθρο στο τεύχος αρ.21 έτους 2003 που ετοιμάζεται.

Παύλος Κριαράς
Ερευνητής - Δημοσιογράφος
Μέλος Ελληνικής Νομισματικής Εταιρείας